Verslag Symposium 19 juni

Wat is er allemaal nodig om wijken in beweging te krijgen om te verduurzamen?
Daarover ging het symposium “Wijken in beweging!” op 19 juni 2019 in Delft, georganiseerd voor en door inwoners van Delft en open voor alle geïnteresseerden.

Er was een uitstekende opkomst van over de 90 mensen in een prachtige oude collegezaal, gelegen op een centrale plek tussen de TU-wijk en het centrum van Delft in.

Het was een inspirerende bijeenkomst met een hoog tempo, geëngageerde sprekers, enthousiaste bewoners en veel discussie. Om een gevoel te krijgen welke verduurzamings-maatregelen bekend zijn bij bewoners, was een online enquête opgezet die door een ruime meerderheid van de deelnemers van het symposium van tevoren was ingevuld. Dagvoorzitter Pelle Matla vatte samen dat maatregelen die al door veel mensen zijn uitgevoerd ook op veel verlanglijstjes voorkomen (isolatie en zonnepanelen); dat er maatregelen zijn waar nog weinig ervaring mee is maar wel interesse voor is (warmtepomp); maar dat ook sommige quick-wins niet erg aantrekkelijk lijken (radiatorfolie). Verschillende sprekers haakten aan bij de resultaten van deze enquête.

Bewoners aan het woord

Delftse inwoners lieten voorbeelden zien, hoe zij hun huis hebben verduurzaamd en welke zoektocht en keuzes daar aan vooraf gingen. Jan-Joost Schouten, Chris Smitskamp en Jeroen Stolk lieten zien voor welke specifieke uitdagingen zij stonden met hun Delftse huis (allemaal van voor 1925, met soms middeleeuwse onderdelen), zoals bv het boren in een archeologische ondergrond. Prachtige foto’s lieten de “klantreis” zien die ze hadden ondernomen. Karien Schilder en Jeannette Smienk vertelden over hun plannen om de gebouwen waarin zij wonen te verduurzamen. Omdat in die gebouwen verantwoordelijkheden worden gedeeld (met woningcorporatie of andere eigenaren in de VVE), zijn het tragere processen waarvan de afloop nog lang niet zeker is.

Ervaringen van professionals

Deze bewonersverhalen, waar het enthousiasme van af spatte, werden omlijst door professionals die hun ervaringen deelden. Huub Keizers van TNO vertelde over het belang en de schaal van een wijkgerichte aanpak en wat er zoal mogelijk is in Delft. Gerdien de Vries, gedragswetenschapper van de TU Delft, legde uit hoe het komt dat het zo lastig is je eigen verduurzamingsplannen om te zetten in daden, en zeker de plannen die alleen zin hebben op wijkniveau.

Pauzespel

Om de bewoners direct met elkaar in gesprek te brengen, was er een spel ontwikkeld waarin mensen bij hun eigen huizentype aan konden geven voor welke verduurzamings-maatregelen ze geld over hebben. Er was keus uit 10 maatregelen, variërend van een plan maken tot aansluiting op een bestaand warmtenet. Iedereen mocht voor 20 Delftse Duurzaamheid Eenheden (1 DDE = 1000 €) maatregelen kopen. De pauze verliep zeer geanimeerd, er werden heel wat DDE’s uitgegeven, en in een enkel geval werd er bij de bank geleend!

Energieloket

Na dit pauzespel was er de gelegenheid voor de wethouder Duurzaamheid van Delft, Stephan Brandligt, om uit te leggen waar Delft nu staat en welke plannen in het verschiet liggen. Zo kondigde hij de oprichting van het Energieloket Delft aan. Hij verwachtte dat Delft eerst kijkt naar Voorhof en Buitenhof, en pas in latere instantie naar een lastig gebied als de binnenstad. Hij was blij dat het Platform “energietransitie” in haar naam draagt en niet alleen “aardgas-vrij”, omdat we voor een hele brede opgave staan. Hij pleitte er voor ook te denken in termen van wat je er voor terug krijgt (comfort, sociaal netwerk) in plaats van alleen in termen van wat het je kost (rompslomp, geld, etc.)

Woningcorporaties en VVE’s

Ted Köhler, werkzaam bij een woningcorporatie, gaf een inkijkje in het moeizame proces om sociale huurwoningen te verduurzamen. De plannen van de gemeente, de corporaties en de bewoners volgen niet altijd dezelfde tijdlijn, met soms frustatie tot gevolg. Zijn devies was om vooral te blijven communiceren!
Mildred Theunisz van de VVE-balie Den Haag signaleerde verschillende dilemma’s voor een VVE, maar ook de mogelijkheden die het moment kan bieden waarop je toch onderhoud moet plegen aan de woning.

Vragenronde

Naast vragen uit de zaal over de CO₂ opbrengst en de kosten van de getoonde maatregelen, waren er vooral vragen aan de wethouder. Een handige woningeigenaar bevroeg de wethouder over een subsidieregeling die alleen toepasbaar is als mensen een aannemer inhuren. Een huurder uit de Poptahof verwoordde het wantrouwen tegen de woningbouwvereniging; een ander vroeg specifiek Ted Köhler hoe dit wantrouwen kan worden teruggebogen naar vertrouwen. Ook werd het idee geopperd om een online platform op te zetten waarmee mensen die willen verduurzamen bij anderen kunnen gaan kijken. Ted Köhler schuwde de discussie niet met huurder Karien Schilder over het niet-voortgaan van het door haarzelf geïnitieerde project. Mildred Theunisz had goede adviezen voor de gemeente Delft bij de inrichting van het Energieloket. De gemeente Delft was goed vertegenwoordigd met de wethouder, beleidsambtenaren, projectleider en communicatiedeskundigen op het gebied van duurzaamheid. Tevens heeft de gemeente het symposium ondersteund met middelen en expertise op het gebied van financiën en communicatie. De borrel na smaakte heerlijk!

Werkgroep

Het symposium is een vervolg op het symposium “Delft Aardgas Vrij” in februari 2018. De symposium-werkgroep bestond uit 5 betrokken Delftse burgers: Bert van der Woerd, Anneke Meijlink, Birgit Hopff, Monica van Leeuwen en Kees-Jan Bender.
De werkgroep is een onderdeel van het ‘Platform Energietransitie Delft’, een burgerinitiatief dat is ontstaan uit de participatie-avonden van de gemeente in de zomer van 2018.