10 April 2021
Voor het hoofdstuk duurzaamheid in de WoonMonitor staan hieronder een paar voorbeelden van indicatoren die gebruikt kunnen worden om de verduurzaming van de Delftse woningvoorraad te monitoren. Het gaat daarbij alleen om aspecten die beïnvloedbaar zijn door lokaal beleid. Drie categorieën zijn daarbij in het kader van de warmtetransitie van belang:
- Woningvoorraad (marktsegment, c.q. eigendom)
- Energiegebruik Woningvoorraad
- Energieprestatie Woningvoorraad (deze pagina)
Mogelijke indicatoren voor het monitoren van het energieprestatie en de voortgang van de energietransitie:
- Voorlopige energielabels 2019
- Geldige energielabels 1-1-2021
- Geldige energielabels Koopwoningen en Sociale Huur*
- Energieprestatie woningvoorraad corporaties
- Voortgang registraties door corporaties
- Vervalschema energielabels corporaties
- Netto labelverandering 2020
- Verandering Labelverdeling 2020
- Vervallen en opnieuw geregistreerde labels
- NTA-8800 indicatoren
In september 2020 hebben we resultaten gepubliceerd van het onderzoek naar de energieprestatie van corporatiewoningen in Delft. Dit wordt hieronder geactualiseerd en uitgebreid naar de gehele woningvoorraad in Delft.
Samenvatting en Conclusies
Voor het monitoren van de voortgang van woningverduurzaming in Delft is het energielabel beperkt bruikbaar omdat het voor bewoner-eigenaren (koopwoningen) op dit moment niet verplicht is om in het bezit te zijn een geldig energielabel. Voor de huursector is dat wel verplicht. Deze sectoren zijn daarmee in principe te monitoren maar we hebben geconstateerd dat veel eigenaren energielabels laten vervallen inclusief corporaties (figuur 8). Op het moment van een verkoop- of verhuurtransactie is een geldig label wel verplicht. Zicht op de woningverduurzaming gaat daardoor langzaam. Voorlopige energielabels zeggen weinig over de werkelijke energieprestatie. Corporaties zijn hebben wel een inhaalactie uitgevoerd in 2020 in verband met de invoering van de nieuwe NTA-8800 norm per 1-1-2021, maar per saldo is de situatie niet veel verbeterd (figuur 5). Het in de huidige Woonvisie genoemde doel van gemiddeld label B in 2020 wordt door geen van de corporaties in Delft gehaald (figuur 4).
De indicatoren volgens de NTA-8800 geven een veel beter beeld van de energieprestatie van woningen. Bij de afgifte van het label volgens de nieuwe norm wordt ook de warmtevraag van een woning bepaald. Het gaat heel lang duren voordat op basis daarvan een beeld van de woningverduurzaming ontstaat. Corporaties kunnen voor hun eigen bezit wel de labelverschuiving per woning inschatten op basis van gebouwkenmerken. Naar verwachting zijn de effecten op voorraadniveau beperkt vanwege de inijking van de norm.
Inmiddels is er ook de concept isolatiestandaard gepubliceerd. Op basis daarvan kunnen woningeigenaren bepalen of hun woning voldoende is geïsoleerd voor de overstap naar duurzame vormen van verwarming. Op korte termijn is een meest pragmatische manier om te kijken naar woningverduurzaming door de verandering van warmtevraag in te schatten op basis van verbruikscijfers.
Dashboard Energieprestatie Woningen
Onderstaande figuren onderbouwen de conclusies en geven details over de stand van zaken van de duurzaamheid en verduurzaming van de woningvoorraad.
Voorlopige energielabels
Voorlopige labels zijn gebaseerd op bouwjaar en bouwtype. Onderstaande grafiek geeft de verdeling van de Voorlopige Labels van de bestaande woningvoorraad in Delft aan het eind van 2019 . Deze Voorlopige Labels worden niet meer aangepast of uitgegeven. Dus niet alle woningen uit de huidige woningvoorraad hebben een voorlopig label.
Figuur 1 – Verdeling Voorlopige Energielabels op basis van bouwjaar en bouwtype.
Energieprestatie woningen (labels)
Onderstaande grafieken staan de geldige energielabels per 1-1-2021 over de gehele woningvoorraad. Ongeveer 35% heeft geen geldig energielabel, alleen een voorlopig label (zie 1e taartdiagram). Het 2e taartdiagram geeft de verdeling weer geldige energielabels. 49% daarvan heeft een label slechter dan C. Van de woningen zonder geldig energielabel is in de 3e grafiek het voorlopige label weergegeven. Daaruit blijkt dat de energieprestatie van woningen zonder geldig label gemiddeld ….. is.
Figuur 2 – Verdeling Energielabels. Boven: 35% heeft voorlopig label. Onder: verdeling geldige labels.
Energieprestatie woningen (labels) – koop en sociale huur
Veel koopwoningen hebben geen geldig energielabel. De sociale huur* (corporatiebezit) heeft 90% een geldig label. In de actuele Woonvisie is uitgegaan van een gemiddeld energielabel B in 2020. Het taartdiagram laat zien dat dit doel niet is gehaald.
Figuur 3 – Verdeling Energielabels Koopwoningen en Sociale Huur* (= definitie corporatiebezit).
Energieprestatie woningen (labels) – corporatiesector
Figuur 4 – Dashboard Energieprestatie corporatieswoningen (vergelijk september 2020).
Energiepresatie Woningen (Registraties 2020 en Vervalschema)
Figuur 5 laat zien dat Woonbron veel registraties in 2020 heeft gedaan. Het betreffen woningen die daarvoor een voorlopig label hadden. Figuur 6 laat zien dat in 2021 veel labels van Vestia en Duwo vervallen. Voor verhuur is een geldig energielabel verplicht. Het is van invloed op het WWS-puntensyteem. De Energie Index is per 1-1-2021 vervallen en herregistratie gaat tegen de nieuwe NTA-8800 norm.
Figuur 5 – Registraties in 2020 door corporaties (Inhaalactie).
Figuur 6 – Vervalschema energielabels corporatiebezit in 2021. Veel woningen van DUWO en VESTIA moeten tegen de nieuwe NTA-8800 worden beoordeeld.
Om de woningverduurzaming te kunnen monitoren is een referentie nodig. Vaak wordt als referentie de voorlopige energielabels genomen. Deze zijn gebaseerd op bouwjaar en woningtype en veranderen niet meer. Het nadeel hiervan is dat deze voorlopige situatie veel afwijkt van de actuele situatie waardoor grote positieve of negatieve veranderingen voorkomen. Bovendien groeit het netto aantal geldige labels elk jaar, waardoor het aantal nieuwe definitieve labels groter is dan de verandering en er geen goed beeld van de woningverduurzaming ontstaat. Het registreren van een definitief label is meestal geen verduurzaming maar een markttransactie. Het netto aantal geldige labels is het verschil tussen de registraties en de vervallen labels in het betreffende jaar. In figuur 7 staat de netto labelverandering in 2020, uitgedrukt in labelstappen (N.B. de negatieve waarden voor label E t/m G betekenen dat er meer woningen een label in deze klasse hebben gekregen in 2020). Het totaal aantal labelstappen dat is gemaakt in 2020 is het saldo van positieve en negatieve labelstappen en bedraagt 639! (Dat is 31-12-2020 t.o.v. 1-1-2020). Het betreft 753 van de 1114 opnieuw beoordeelde woningen. De overige hielden hetzelfde label. Dat is een beperkte verduurzaming van de woningvoorraad. De meeste woningverduurzaming vindt waarschijnlijk plaats zonder registratie van een nieuw label. Opvallend veel labels zijn opnieuw geregistreerd zonder dat ze waren verlopen. Dat heeft waarschijnlijk te maken met de invoering van de nieuwe beoordelingsmethode per 1-1-2021.
Figuur 7 – Netto labelverandering in 2020, uitgedrukt in labelstappen (N.B. de negatieve waarden voor label E t/m G betekenen dat er meer woningen een label in deze klasse hebben gekregen in 2020).
In figuur 8 staan de details van de labelverbetering. Hieruit is de verschuiving te zien bij de labels die in 2020 zijn geregistreerd. De kleuren en aantallen geven aan hoeveel woningen van een oud naar een nieuw label verschoven zijn. Zowel verbetering als verslechteringen komen voor. Het gaat waarschijnlijk slecht is een enkel geval om verduurzaming.
Figuur 8 – Details van de labelverbetering.
In figuur 9 staan in 2020 vervallen (na 10 jaar geldigheid) en opnieuw geregistreerde labels (364 vervallen en slechts 79 opnieuw beoordeeld en geregistreerd). Opvallend is dat het gaat om corporatiewoningen, maar het betreft een klein aantal uit het begin van de labelregistratie.
Figuur 9 -Vervallen en opnieuw geregistreerde energielabels in 2021. De meeste labels vervallen; het gaat voornamelijk om corporatiewoningen.
Naar andere indicatoren:
- Woningvoorraad (marktsegment, c.q. eigendom)
- Energiegebruik Woningvoorraad
- Energieprestatie Woningvoorraad (deze pagina)
Nog aanvullen: Energieprestatie woningen (labels) – overig huur
Nog aanvullen: Energieprestatie woningen (NTA-8800 systematiek) en isolatie standaard
Bronnen
- KlimaatMonitor
- EP-Online
- BAG